Από τον Μάρτιν Φέλντσταιν*
Το ευρώ θα πρέπει τώρα να αναγνωριστεί ως ένα πείραμα που απέτυχε. Αυτή η αποτυχία, η οποία έχει έρθει μετά από μια δεκαετία από την εισαγωγή του ευρώ, το 1999, δεν ήταν ένα ατύχημα ή το αποτέλεσμα γραφειοκρατικής κακοδιαχείρισης, αλλά η αναπόφευκτη συνέπεια της επιβολής ενιαίου νομίσματος σε μια πολύ ετερογενή ομάδα χωρών. Οι αρνητικές οικονομικές συνέπειες του ευρώ περιλαμβάνουν την κρίση του χρέους σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, την εύθραυστη κατάσταση των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, τα υψηλά επίπεδα ανεργίας σε όλη την ευρωζώνη, και το μεγάλο εμπορικό έλλειμμα που μαστίζει σήμερα τις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης.
Ο πολιτικός στόχος για την δημιουργία μιας αρμονικής Ευρώπης επίσης απέτυχε. Η Γαλλία και η Γερμανία έχουν υπαγορεύσει επώδυνα μέτρα λιτότητας στην Ελλάδα και την Ιταλία ως προϋπόθεση για την οικονομική βοήθειά τους, το Παρίσι και το Βερολίνο έχουν επίσης συγκρουσθεί επί του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και για το πώς θα κατανεμηθεί το βάρος της οικονομικής ενίσχυσης.
Η αρχική ώθηση που οδήγησε στην Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση και το ευρώ ήταν πολιτική, όχι οικονομική. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί εκτίμησαν ότι η χρήση ενός κοινού νομίσματος θα ενσταλάξει στους Ευρωπαίους πολίτες μια μεγαλύτερη αίσθηση ότι ανήκουν σε μια ευρωπαϊκή κοινότητα και ότι η μεταβίβαση της ευθύνης για τη νομισματική πολιτική από τις εθνικές πρωτεύουσες σε μια ενιαία κεντρική τράπεζα στη Φρανκφούρτη θα σηματοδοτούσε μια στροφή της πολιτικής εξουσίας στην Ευρώπη.
Το κύριο πολιτικό κίνητρο για την αύξηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι να ενισχυθεί ο ρόλος της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή. Το 1956, λίγο μετά, πού οι Ηνωμένες Πολιτείες ανάγκασαν τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο να αποσύρουν τις δυνάμεις τους από τη Διώρυγα του Σουέζ, ο Γερμανός Καγκελάριος Konrad Adenauer είπε σε έναν Γάλλο πολιτικό ότι μεμονωμένα τα ευρωπαϊκά κράτη δεν θα μπορούσαν ποτέ να γίνουν παγκόσμιες δυνάμεις, αλλά παραμένει μόνο ένας τρόπος για την Ευρώπη για να παίζει καθοριστικό ρόλο στον κόσμο, και αυτός είναι η δημιουργία μιας Ενωμένης Ευρώπη . Ένα χρόνο αργότερα, υπογράφτηκε η Συνθήκη της Ρώμης.
*Καθηγητής του οικονομικού τμήματος του Πανεπιστημίου του Χαρβαντ.
Το ευρώ θα πρέπει τώρα να αναγνωριστεί ως ένα πείραμα που απέτυχε. Αυτή η αποτυχία, η οποία έχει έρθει μετά από μια δεκαετία από την εισαγωγή του ευρώ, το 1999, δεν ήταν ένα ατύχημα ή το αποτέλεσμα γραφειοκρατικής κακοδιαχείρισης, αλλά η αναπόφευκτη συνέπεια της επιβολής ενιαίου νομίσματος σε μια πολύ ετερογενή ομάδα χωρών. Οι αρνητικές οικονομικές συνέπειες του ευρώ περιλαμβάνουν την κρίση του χρέους σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, την εύθραυστη κατάσταση των μεγάλων ευρωπαϊκών τραπεζών, τα υψηλά επίπεδα ανεργίας σε όλη την ευρωζώνη, και το μεγάλο εμπορικό έλλειμμα που μαστίζει σήμερα τις περισσότερες χώρες της ευρωζώνης.
Ο πολιτικός στόχος για την δημιουργία μιας αρμονικής Ευρώπης επίσης απέτυχε. Η Γαλλία και η Γερμανία έχουν υπαγορεύσει επώδυνα μέτρα λιτότητας στην Ελλάδα και την Ιταλία ως προϋπόθεση για την οικονομική βοήθειά τους, το Παρίσι και το Βερολίνο έχουν επίσης συγκρουσθεί επί του ρόλου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και για το πώς θα κατανεμηθεί το βάρος της οικονομικής ενίσχυσης.
Η αρχική ώθηση που οδήγησε στην Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση και το ευρώ ήταν πολιτική, όχι οικονομική. Οι Ευρωπαίοι πολιτικοί εκτίμησαν ότι η χρήση ενός κοινού νομίσματος θα ενσταλάξει στους Ευρωπαίους πολίτες μια μεγαλύτερη αίσθηση ότι ανήκουν σε μια ευρωπαϊκή κοινότητα και ότι η μεταβίβαση της ευθύνης για τη νομισματική πολιτική από τις εθνικές πρωτεύουσες σε μια ενιαία κεντρική τράπεζα στη Φρανκφούρτη θα σηματοδοτούσε μια στροφή της πολιτικής εξουσίας στην Ευρώπη.
Το κύριο πολιτικό κίνητρο για την αύξηση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης είναι να ενισχυθεί ο ρόλος της Ευρώπης στην παγκόσμια σκηνή. Το 1956, λίγο μετά, πού οι Ηνωμένες Πολιτείες ανάγκασαν τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο να αποσύρουν τις δυνάμεις τους από τη Διώρυγα του Σουέζ, ο Γερμανός Καγκελάριος Konrad Adenauer είπε σε έναν Γάλλο πολιτικό ότι μεμονωμένα τα ευρωπαϊκά κράτη δεν θα μπορούσαν ποτέ να γίνουν παγκόσμιες δυνάμεις, αλλά παραμένει μόνο ένας τρόπος για την Ευρώπη για να παίζει καθοριστικό ρόλο στον κόσμο, και αυτός είναι η δημιουργία μιας Ενωμένης Ευρώπη . Ένα χρόνο αργότερα, υπογράφτηκε η Συνθήκη της Ρώμης.
*Καθηγητής του οικονομικού τμήματος του Πανεπιστημίου του Χαρβαντ.